Gratin Dauphinoise, znany również jako Dauphinoise, to klasyczne francuskie danie, które jest prawdziwym kulinarnym arcydziełem. Ten kremowy i rozpływający się w ustach gratin z ziemniaków jest doskonałym przykładem francuskiej kuchni, która łączy prostotę składników z wyrafinowaniem smaku. Jest to danie, które zachwyci każdego miłośnika kuchni, a jego przygotowanie, choć wymagające cierpliwości, jest stosunkowo proste.
Historia Gratin Dauphinoise
Choć nazwa “Dauphinoise” sugeruje, że danie pochodzi z regionu Dauphiné we Francji, jego pochodzenie jest bardziej złożone. Pierwsze wzmianki o potrawie z ziemniaków zapiekanych w mleku i śmietanie pojawiły się w XVIII wieku, a następnie w XIX wieku, kiedy ziemniaki stały się popularnym składnikiem w kuchni francuskiej, gratin Dauphinoise zaczął zdobywać popularność. Współczesna wersja tego dania, z cienko pokrojonymi ziemniakami ułożonymi warstwami, została prawdopodobnie stworzona w latach 30. XX wieku.
Składniki i Przygotowanie Gratin Dauphinoise
Gratin Dauphinoise to danie proste w przygotowaniu, ale wymagające cierpliwości i precyzji. Kluczem do sukcesu jest użycie świeżych, wysokiej jakości ziemniaków i staranne pokrojenie ich na cienkie plasterki. Zastosowanie odpowiedniego rodzaju ziemniaków, takich jak odmiana “Bintje” lub “Charlotte”, gwarantuje uzyskanie idealnej konsystencji i smaku.
Składniki⁚
- 1 kg ziemniaków, najlepiej odmiany “Bintje” lub “Charlotte”
- 250 ml pełnotłustego mleka
- 250 ml śmietanki 30% (lub więcej)
- 2 ząbki czosnku, rozgniecione
- Sól i świeżo zmielony pieprz do smaku
- Gałka muszkatołowa (opcjonalnie)
- Masło do wysmarowania naczynia
Przygotowanie⁚
- Ziemniaki obrać i dokładnie umyć. Pokroić w cienkie plasterki, najlepiej za pomocą mandoliny lub ostrego noża.
- W dużym garnku zagotować mleko i śmietankę. Dodać rozgnieciony czosnek, sól, pieprz i gałkę muszkatołową (opcjonalnie).
- Naczynie żaroodporne wysmarować masłem. Na dnie naczynia ułożyć warstwę pokrojonych ziemniaków.
- Zalać ziemniaki gorącym mlekiem i śmietanką, upewniając się, że wszystkie plasterki są zanurzone w cieczy.
- Ułożyć kolejną warstwę ziemniaków i zalać ją mlekiem i śmietanką. Powtarzać czynność, aż wszystkie ziemniaki zostaną użyte.
- Przykryć naczynie folią aluminiową i piec w piekarniku nagrzanym do 180°C przez około 45 minut.
- Po 45 minutach zdjąć folię i piec przez kolejne 15-20 minut, aż ziemniaki będą miękkie i lekko zarumienione na wierzchu.
- Przed podaniem odstawić gratin na kilka minut, aby ostygł.
Wskazówki i Dodatki do Gratin Dauphinoise
Gratin Dauphinoise jest daniem niezwykle wszechstronnym i można je modyfikować na wiele sposobów, dodając różne składniki i przyprawy. Oto kilka wskazówek i pomysłów na dodatki⁚
- Wybór ziemniaków⁚ Do gratin Dauphinoise najlepiej nadają się ziemniaki o wysokiej zawartości skrobi, takie jak “Bintje” lub “Charlotte”. Ziemniaki te podczas pieczenia zachowują swój kształt i nie rozpadają się.
- Cienkie plasterki⁚ Im cieńsze plasterki ziemniaków, tym szybciej się upieczą i będą bardziej kremowe.
- Mleko i śmietanka⁚ Użycie pełnotłustego mleka i śmietanki 30% lub więcej gwarantuje uzyskanie bogatego i kremowego sosu.
- Przyprawy⁚ Oprócz soli i pieprzu można dodać do gratin Dauphinoise inne przyprawy, np. gałkę muszkatołową, tymianek, rozmaryn lub czosnek.
- Dodatki⁚ Gratin Dauphinoise można wzbogacić o różne dodatki, np. pokrojony boczek, grzyby, szpinak, ser Gruyère lub parmezan.
- Temperatura pieczenia⁚ Temperatura pieczenia powinna być wystarczająco wysoka, aby ziemniaki się upiekły, ale nie za wysoka, aby nie spaliły się.
- Czas pieczenia⁚ Czas pieczenia zależy od grubości plastrów ziemniaków i wielkości naczynia.
- Odstawienie⁚ Po upieczeniu gratin Dauphinoise należy odstawić na kilka minut, aby ostygł i sos zgęstniał.
Podanie Gratin Dauphinoise
Gratin Dauphinoise jest doskonałym dodatkiem do wielu dań, zarówno mięsnych, jak i rybnych. Można go podawać jako samodzielne danie, np. z sałatką lub grillowanymi warzywami, lub jako dodatek do grillowanego mięsa, ryb, drobiu lub gulaszu.
Gratin Dauphinoise to danie, które łączy prostotę z wyrafinowaniem, a jego kremowa konsystencja i bogaty smak zachwycą każdego. Jest to idealne danie na rodzinne obiad, romantyczną kolację lub specjalne okazje.